Enkele maanden geleden trok het Canadese ereadingbedrijf Kobo de Nederlander Pieter Swinkels aan als Director of Publisher & Industry Relations voor Europa. Hiermee werd duidelijk dat Kobo flinke ambities heeft om in Europa uit te breiden. Swinkels heeft veel ervaring in de uitgeefwereld en is bij Kobo verantwoordelijk voor onder meer het aantrekken van nieuwe uitgevers. Hoog tijd om hem enkele vragen te stellen over de ambities van Kobo in Europa.
Wat zijn je belangrijkste werkzaamheden als Director of Publisher & Industry Relations?
Kobo is een wereldwijde ereadingservice die sinds december 2009 lezers de mogelijkheid biedt om overal en altijd ieder ebook naar wens op het apparaat naar keuze te lezen. Sinds januari van dit jaar werk ik voor dit jonge Canadese bedrijf als Director Publisher & Industry Relations EU met als voornaamste taak partnerships te sluiten met Europese uitgevers die hun titels via de Kobo-site en apps willen aanbieden. Daarnaast bereid ik in deze opstartfase per land de lokale introductie voor van Kobo. Dat betekent dat ik in kaart breng wat we per land nodig hebben op het gebied van merchandising, marketing & promotie, contentmanagement en klantenondersteuning. Ik maak een begin met het samenstellen van de lokale Kobo-teams en fungeer in het algemeen als de Europese antenne voor Kobo voor mogelijke partnerships met boeken- en elektronica-retailers.
Staan de Europese uitgevers ervoor open om samen te werken met het ‘buitenlandse’ Kobo?
Het valt me op hoe gefragmenteerd de Europese boekenwereld is en hoe ieder land vanuit een eigen uitgeeftraditie naar de ontwikkelingen kijkt en met heel veel emoties zijn houding bepaalt. Kobo wordt gezien als het prettige alternatief voor die andere drie wereldwijd opererende grootheden uit de VS. De Canadese achtergrond speelt daarin mee, maar ook de missie om in nauwe samenwerking met uitgevers een open ebookmarkt te ontwikkelen spreekt uitgevers aan. Waar onze concurrentie dwingend is en door uitgevers als bedreigend wordt ervaren, staat Kobo een open en transparant model voor dat zich volledig op ebooks richt. Daarnaast is men onder de indruk van het innovatieve vermogen van Kobo en de snelheid waarmee we de markt veroveren. Kobo begon veertien maanden geleden en registreerde het eerste miljoen gebruikers binnen tien maanden, het kostte minder dan negentig dagen tot het tweede miljoen, en inmiddels zijn er 2,7 miljoen gebruikers in meer dan 100 landen die wekelijks ebooks bij ons kopen, met pieken van honderdduizenden ebooks per dag. Er zijn inmiddels 2,3 miljoen titels leverbaar.
Hoe groot is het team binnen Kobo dat zich op Europa richt?
Ik ben in januari als eerste in de EU begonnen en inmiddels zijn er een Duitse en Engelse collega bijgekomen. Met z’n drieën bereiden we in nauw overleg met de Canadese collega’s de lokale introducties voor. De komende maanden stellen we per land lokale teams samen. Daarnaast worden we door een geweldig team van data-analisten, weboperators, en IT-ontwikkelaars vanuit Toronto ondersteund. In totaal telt Kobo nu iets minder dan tweehonderd medewerkers.
Wat zijn de ambities van Kobo binnen Europa, en op welke landen richt Kobo zich daar precies mee?
De ambities zijn zo groot als je bij een start-up van dit kaliber mag verwachten: gigantisch. We zijn al actief in England en voegen daar in 2011 in eerste instantie aan toe Duitsland, Spanje, Frankrijk, Italië en Nederland. De Kobo-apps zullen dit jaar op ruim 20 miljoen nieuwe tablets worden geïnstalleerd. Producenten van consumentenelektronica als Samsung, Research in Motion (Blackberry) en HTC hebben Kobo als hun wereldwijde boekenplatform gekozen, en anderen zullen nog volgen. Daarnaast zoeken we partners om de populaire eigen Kobo Reader in de EU te distribueren, zowel in boekwinkelketens als in andere retail. Maar wat mij betreft is de belangrijkste ambitie om de e-leeservaring waarmee Kobo zoveel lof oogst, continu te verbeteren en lezers zoveel extra waarde te bieden dat ebooks een vanzelfsprekendheid worden. Het hogere doel is het vinden van lezers voor de schrijvers en uitgevers die hun werk via ons aanbieden. Uitgevers worstelen op dit moment met al die complexe keuzes die zich aandienen en komen daar niet goed uit omdat enerzijds de technische investeringen onhaalbaar zijn en anderzijds men nog steeds omzet haalt uit de papieren boeken, en dat naar verwachting nog lang zal blijven doen ook. Kobo neemt de technische uitdaging weg door het eenvoudigweg op te lossen, en biedt door een waanzinnig goede en transparante sales- en data-analyse uitgevers de mogelijkheid om de ebookontwikkelingen van een dreiging om te zetten in een kans.
Wil Kobo in de verschillende landen/taalgebieden afzonderlijke ebookshops gaan openen?
Kobo verkoopt in alle EU-landen dagelijks al ebooks, maar vanaf april van dit jaar worden in ieder land steeds meer lokale titels leverbaar. Vooralsnog zal alle internetactiviteit via www.kobo.com lopen en krijgt de lezer middels ip-filtering in de lokale taal een lokaal gericht aanbod en merchandising aangeboden. Daarnaast verwachten we enorm veel van de Kobo-apps die dit voorjaar in verschillende talen beschikbaar komen voor iPhone en iPad, Android, Blackberry en desktop (PC en Mac).
Wat denkt Kobo te kunnen toevoegen aan het aanbod van de ebookwinkels die nu al in Europese landen actief zijn?
Bol.com heeft natuurlijk een indrukwekkende prestatie neergezet in Nederland, maar heeft daar ook wel alle ruimte voor gekregen. Daarnaast mag ook eBook.nl niet onvermeld blijven om het pionierswerk dat zij verricht hebben. Ik zie Erik Rigters nog de eerste keer binnenkomen met het plan om literaire prijswinnaars als ebook beschikbaar te maken. Hij kreeg op ontstellend veel plaatsen nul op rekest maar was in feite al een stuk verder dan heel veel anderen. Wat je nu echter ziet is dat er een EU- en wereldmarkt aan het ontstaan is. Ik geloof niet dat je die ontwikkeling kunt overschatten en ik raad dan ook iedere Nederlandse uitgever aan subiet te gaan experimenteren met het uitgeven van eigen titels in het Engels. Er zal ongetwijfeld ruimte blijven voor lokale ebookwinkels, maar ik denk dat bereik de komende jaren het allesbepalende criterium gaat worden. Kobo heeft dat bereik en heeft daarnaast heel erg veel te bieden, zowel aan uitgevers als lezers, en misschien ook wel aan de ‘brick & mortar’ winkels. Om te beginnen richt Kobo zich uitsluitend op ebooks en is het een bedrijf dat tot in zijn vezels een boekenbedrijf is. Het feit dat ondergetekende, toch een jaar of tien lang een tamelijk enthousiaste uitgever, als eerste EU-medewerker is aangesteld kan wat dat betreft als een duidelijk signaal worden opgevat.