Tijdens zijn persconferentie over zijn nieuwe film “Capitalism: a love story” vertelde Michael Moore de verzamelde pers waarom volgens hem de kranten in Amerika één voor één omvallen, terwijl ze in Europa en Japan gewoon blijven bestaan.
Moore vertelde de pers dat Europese en Japanse kranten het ook niet makkelijk hebben: de recessie is wereldwijd aan de gang. “Maar de laatste keer dat ik iets over Europa hoorde, hadden ze daar ook internet.” zegt Moore. “En in Japan ook. Jullie zeggen dat het internet slecht is voor de kranten, dat de kranten daarom failliet gaan.”
De filmproducent verklaarde vervolgens dat er een verschil in visie is. De Amerikaanse kranten zetten adverteerders op de eerste plaats. De Europese kranten vertrouwen als eerste op de oplage (“circulation”). Ze zorgen ervoor dat ze gelezen worden. Daarna gaan ze daar adverteerders bij zoeken.
Vervolgens zegt Moore dat er in Amerika 40 miljoen volwassenen zijn die praktisch analfabeet zijn. Hun leesniveau ligt op dat van een 10-jarige. Vervolgens is er nog zo’n zelfde aantal volwassenen die wel een goed leesniveau hebben, maar niet begrijpen wat ze lezen. Dat draagt bij aan de val van de kranten, aldus Moore. Vervolgens schuift de cineast de schuld in de schoenen van de regering: onderwijs heeft een te lage prioriteit waardoor er zoveel analfabeten zijn. Moore gaat nog verder: tussen 1940 en 2004 gaven de kranten tijdens veertien van de zeventien presidentsverkiezingen hun steun aan de Republikeinse partij. De Republikeinse partij heeft geen oog voor onderwijs, geeft de lerarenvakbond nauwelijks geld. Daardoor zijn er nu zoveel analfabeten en worden de kranten niet meer gelezen, waardoor ze failliet gaan.
Moore denkt dat dit jaar het laatste jaar is dat kranten nog gelezen worden in Amerika. Europese kranten zullen de recessie wel overleven. Die Amerikaanse kranten die wel overleven, zullen hopelijk reorganiseren naar Europees model. Moore sluit af: “Het is niet het internet dat de kranten om zeep helpt. Het is hun eigen hebzucht, hun eigen domheid en het is het kapitalisme dat onze dagelijkse krant van ons heeft weggenomen.”
Veel krantenuitgevers die voorheen het nieuws gratis online aanboden, zodat het digitaal gelezen kon worden via RSS, Google News of via een push applicatie op je smartphone, willen nu laten betalen voor hun online artikelen, omdat ze geloven dat ze daardoor hun kranten kunnen redden van de ondergang. Een goed voorbeeld daarvan is Rupert Murdoch, CEO van News Corp die van plan is volgend jaar zijn nieuwsartikelen achter een betaalmuur te zetten.