Nederlandse dagbladuitgevers lijken niet tot nauwelijks te innoveren. Toch is dit beeld wat genuanceerder, laat onderzoek van Piet Bakker zien. In een artikel op De Nieuwe Reporter bekijkt hij de succesvolle en mislukte innovaties op de dagbladmarkt. Eén conclusie springt er duidelijk uit: de angst voor kannibalisatie van het bestaande product is vaak groter dan het geloof in het nieuwe product zelf.
De afgelopen decennia hebben de dagbladuitgevers niet stilgezeten. Met de komst van het internet zijn er volgens Bakker zo’n 30 verschillende soorten innovaties te onderscheiden en een deel daarvan is gedaan op digitaal gebied. Dat omvat onder meer nieuwswebsites, mobiele diensten, websites voor specifieke doelgroepen, lokale community-sites en iPad-apps. De krant zelf onderging ook een aantal formule- en formaatwijzigingen. Zo werden er bijlagen en weekendmagazines toegevoegd, gingen veel kranten van het broadsheetformaat naar tabloid-formaat en met flexibele abonnementen werd geprobeerd om ook de niet-dagelijkse lezer te verleiden.
Door de invloed van verschillende innovaties te meten aan de hand van de impact op de oplage, kan Piet Bakker een aantal conclusies trekken. Welke innovaties zijn een succes te noemen en welke zijn mislukt? Hij heeft daarbij gekeken naar de overgang van broadsheet naar tabloid, de flexibele abonnementen en de digitale abonnementen.
De flexibele abonnementen, bijvoorbeeld een abonnement op alleen de zaterdagkrant, mogen een succes genoemd worden. De oplages van de meeste kranten zijn door de invoering van dit abonnement gestegen. Alleen bij de Volkskrant is een daling te zien, omdat uit de zaterdaglezers ‘gewone’ abonnees geworven zijn. Daarnaast zijn veel kranten overgestapt naar het tabloid-formaat en vaak claimen zij een forse groei in de oplages na deze overstap. De cijfers van het onderzoek van Bakker wijzen hier echter niet op; meestal is een daling na de overstap te zien. Deze verandering is dus zeker niet altijd een succes te noemen.
Bij de digitale abonnementen zijn de meest moeizame stapjes te zien. De digitale abonnering komt bij de meeste kranten maar heel langzaam op gang en is vaak niet noemenswaardig qua aantallen. Een grote uitzondering hierop is het NRC, waar sinds 2006 een gestage groei te zien is: van 6000 naar 10.000 ‘echte’ digitale abonnees. In januari van dit jaar berichtten we daar ook al over op eReaders.nl. Uitgevers zullen nog flink moeten investeren om echt goed in te kunnen zetten op een stijging van de digitale abonnementen. Uitgeefconcern Wegener kondigde vorige week een ‘Digital First’-strategie aan, maar moet nog hard aan de slag om te bewijzen dat hun geloof in het nieuwe product wel sterker is dan de angst voor kannibalisatie.
Via: De Nieuwe Reporter.
