Dat ebooks te duur zijn in verhouding met papieren boeken is een vaak gehoorde klacht van consumenten. Waarom kost een ebook dan toch nog zoveel?
Er wordt in Nederland vaak geklaagd dat ebooks te duur zijn. Het klopt dat ebooks geen opslag-, distributie- of drukkosten met zich meebrengen. Maar er zijn heel wat andere kosten voor in de plaats gekomen, zoals conversiekosten, database aansluit- en beheerkosten, en vaak een opslag per verkocht ebook voor DRM. Bovendien vallen ebooks onder het hoge BTW tarief.
Conversie
De workflow van de meeste uitgevers is gebaseerd op PDF output. Van daaruit moet vervolgens een ePub ebook gemaakt worden. Zeker bij grafisch complexe boeken, met veel tabellen en grafieken, afbeeldingen en foto’s is dit een tijdrovend karwei. Hoe complexer het ebook, hoe hoger de conversiekosten.
BTW
De BTW op een ebook ligt op 19% in plaats van 6%. De prijs van een ebook ligt dus eigenlijk niet op 80% van de gedrukte versie, maar op 67%. De BTW zien uitgevers niet terug in hun opbrengsten: die gaat regelrecht naar de belastingdienst.
De boekhandel
Boekhandels zijn gewend om een bepaalde marge te krijgen op papieren boeken. Zij verwachten procentueel dezelfde marge te krijgen op elektronische boeken, terwijl ze minder risico lopen en lagere distributiekosten hebben. De kosten voor distributie via een intermediair zijn voor een ebook dus vaak net zo hoog als voor een gedrukt boek.
De auteur
Daarnaast verwacht ook de auteur dat hij of zij dezelfde marge krijgt als op zijn papieren boeken. De schrijver heeft hetzelfde werk geleverd als voor een papieren boek en verwacht daarom dezelfde inkomsten te houden, vaak uitgedrukt in een percentage van de verkoopprijs van het gedrukte boek. Dat bedrag wordt dus niet lager bij een (goedkoper) ebook.
Database en DRM
De uitgever heeft meestal zelf niet de mogelijkheid om ebooks te beheren of DRM op zijn ebooks te zetten. Daarvoor huurt hij een derde partij in, zoals eBoekhuis van Centraal Boekhuis. Daar zijn ook kosten aan verbonden, welke eveneens worden doorberekend aan de uitgever.
Conclusie
Vanuit het perspectief van de uitgever is het best begrijpelijk dat ebooks relatief nog zo duur zijn. In Amerika, waar het ebook sterk in populariteit toeneemt, zijn de ebooks veel goedkoper, maar dat komt niet doordat de uitgevers de ebooks zo goedkoop aanbieden: Amazon bijvoorbeeld houdt kunstmatig de prijs van ebooks laag, door korting te geven op de door de uitgever vastgestelde verkoopprijs. Die situatie is uiteraard niet lang houdbaar.
Problematisch is bovendien dat veel uitgevers gewend zijn om kosten en de return on investment te berekenen op basis van oplagecijfers, zoals bij papieren boeken het geval was. Maar die rekenmodellen zijn eigenlijk niet meer van toepassing op ebooks. Het kan dus best zijn dat er oneigenlijke kostencomponenten bij het vaststellen van de ebookprijs meegenomen worden.
Het zal dus nog wel even duren voordat de prijzen van ebooks in Nederland naar beneden gaan, tenzij ebookwinkels de prijzen kunstmatig gaan verlagen. Dat kan, want de wet op de vaste boekenprijs is niet van toepassing op ebooks. De vraag is of uiteindelijk de auteurs en daarmee de lezers daarbij gebaat zijn.
