Ebookbeveiliging omzeilen: legaal of illegaal?

0

Ben je als consument strafbaar als je de DRM van een legaal aangekocht ebook afhaalt en het bestand voor eigen gebruik omzet naar een ander formaat?

Sinds Bol.com ebooks aanbiedt in het ePub formaat hebben veel fabrikanten ePub ondersteuning toegevoegd aan hun ereaders. Maar kies je voor ePub, dan kun je je eerder aangeschafte (beveiligde) Mobipocket ebooks niet meer lezen. Dat leidde op ons forum tot de vraag of het legaal is om voor eigen gebruik de beveiliging van ebooks te verwijderen, zodat deze naar andere formaten geconverteerd kunnen worden.

De discussie die hierop volgde leverde veel vragen op. Dat was voor eReaders.nl forumlid Tim aanleiding om eens contact op te nemen met uitgevers en ebookshops en ze het dilemma voor te leggen.

De antwoorden
Alle aangeschreven uitgeverijen en ebookshops antwoordden dat het verboden is om DRM van een ebook te halen. De beslissing om DRM toe te passen ligt bij de uitgevers en de auteurs. De ebookretailer speelt hierbij geen rol.

De ebookshops merken dat klanten vooral problemen hebben met ePub in combinatie met DRM van Adobe. Sommige ebookwinkels staan dan ook open voor het gebruik van minder belemmerende vormen van DRM, zoals bijvoorbeeld het ereader formaat zoals dit door Barnes & Noble en Fictionwise wordt gebruikt.

Bij het ereader formaat vul je een wachtwoord in om het ebook te ontsluiten en te kunnen lezen. Alleen degene die het wachtwoord kent, kan een ebook openen. Dit kan je creditcardnummer zijn, maar ook een willekeurig ander nummer.

Eén van de aangeschreven uitgeverijen ziet DRM als een lastig probleem. Zij zouden hun ebooks zeker in .prc-formaat kunnen uitgeven, maar dan kunnen ze het niet beveiligen met DRM. Dat komt omdat ze dat via het bedrijf Mobipocket moeten doen en dat kost veel geld. Deze uitgeverij is contractueel verplicht aan de auteurs om ebooks met beveiliging aan te bieden. Ze realiseren zich echter wel dat op deze wijze piraterij van hun ebooks niet te voorkomen is.

Twee van de aangeschreven uitgeverijen geven geen antwoord op de vraag. Ze verwijzen Tim naar iRex Technologies, de maker van de Iliad ereader die vooralsnog geen ePub formaat ondersteunt. Twee andere uitgeverijen sturen Tim door naar ebookshop Ebook.nl. Ook Ebook.nl antwoordt dat het illegaal is om DRM van een ebook af te halen en naar een ander formaat om te zetten.

iRex Technologies vindt dat je in principe DRM-loze ebooks mag omzetten om te kunnen lezen op de iLiad. Maar ook zij zeggen, dat zodra er beveiliging op een ebook aanwezig is, je die er niet mag afhalen om voor eigen gebruik een ander bestand ervan te maken.

Andere uitgeverijen die aangeschreven zijn, hebben nog niet gereageerd. Opvallend is dat geen enkele uitgeverij verwijst naar een eindgebruikers overeenkomst of spelregels omtrent de vorm van DRM die men toepast.

Interessante vragen
De discussie op het forum van eReaders.nl roept een aantal interessante vragen op over de status van het ebook. Wat koop je nu precies als je een ebook koopt? Is er een gebruikersovereenkomst waarin de voorwaarden (EULA) genoemd worden? Wat is een ebook: software of een licentie?

Door een van de webshops werd een link meegestuurd naar een site over Europese copyright maatregelen. Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat het omzeilen van softwarebeveiliging door middel van een zogenaamde crack niet strafbaar is. Alleen het verspreiden van de crack is strafbaar. Betekent dit dan automatisch dat je de DRM van je ebook mag omzeilen?

De site Euro-Copyrights noemt het ebook niet als aparte categorie. Zij spreken over software en over audio en video als aparte categorieën. Vraag 7 op de site gaat echter over digitale producten.

7) Mag ik digitale producten die ik al in mijn bezit heb ook nogmaals van het internet downloaden van b.v bestandsuitwisselingnetwerken?
Als je download, maak je een privé-kopie op je harde schijf. Zoals bij vraag 5 is gezegd, maakt het daarvoor niet uit of je zelf al een origineel bezit. De Minister van Justitie meldt dat downloaden onder de uitzondering voor privé-kopiëren valt. Dat is volgens de Minister ook het geval, als de privé-kopie wordt gemaakt van een origineel dat illegaal (zonder toestemming van de rechthebbende) is openbaar gemaakt, bijvoorbeeld op internet of een peer-to-peer netwerk is gezet.

Voor de duidelijkheid, het zonder toestemming van de rechthebbende op een peer-to-peer netwerk aanbieden van bijvoorbeeld een muziekwerk levert zonder twijfel een auteursrechtinbreuk op. Met andere woorden: bij het downloaden een privé-kopie maken mag, maar een kopie via het netwerk beschikbaar stellen aan anderen (“sharen”™) mag niet.

Bij software is het anders. De rechtmatige gebruiker mag een reservekopie maken voor het met het programma beoogde gebruik. Zoals bij vraag 3 is gezegd, is het niet zeker of een reservekopie tegenwoordig nog nodig is. Als hij niet nodig is voor het gebruik van het computerprogramma, mag de kopie niet worden gemaakt, ook al bezit je een eerlijk gekocht exemplaar van het programma. Downloaden mag dan ook niet.

De laatste vraag op deze site over omzetten naar een ander bestand is ook relevant: volgens Justitie valt het omzetten van een bestand van het ene naar het andere formaat onder het maken van een privé-kopie en is dus niet strafbaar. Het gaat hier wel om het omzetten van bijvoorbeeld .cda naar mp3 formaat.

Is dit inwisselbaar voor het omzetten van ePub-bestanden naar .prc?

Een andere vraag die blijft staan, is of een ebook nu software is of niet.

Conclusie
De aangeschreven uitgevers en ebookshops zijn het allemaal met elkaar eens. Je mag DRM niet van je ebook afhalen omdat dat illegaal is. Je maakt dan inbreuk op auteursrecht en dat is strafbaar. Maar daarbij wordt niet verwezen naar een eindgebruikersovereenkomst.

De Vereniging van Letterkundigen is ook gemaild door Tim. Zij hebben nog geen officieel standpunt over DRM. In algemene zin merken zij op dat DRM de auteur enige garantie geeft op inkomen uit een digitaal boek. Het zou wel mooi zijn als de VvL een standpunt inneemt over DRM, zij hebben namelijk ook enige zeggenschap over de beveiliging op hun ebooks. Het kan niet de bedoeling zijn dat mensen belemmerd worden in het lezen van digitale boeken, doordat een ebook niet beschikbaar is in het formaat dat door een ereader wordt ondersteund.

Wat eigenlijk nog beter is, is dat Brussel zich uitspreekt over de status van het ebook en aangeeft of het een licentie betreft of software, zodat men weet welke wetten erop van toepassing zullen zijn. De definitie van de Belastingdienst (het ter beschikking stellen van een ebook om te downloaden valt onder huur, dus daarom rekenen we 19% BTW) is niet voldoende om deze zaak te beslechten.

Wordt ongetwijfeld vervolgd.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in