Stel je koopt een ebook. Bent van plan om dat van het weekend eens lekker te gaan lezen. Maar dan ineens is het niet meer op je ereader te vinden. In je mail vind je een berichtje dat het is teruggehaald door de verkoper vanwege een rechtenkwestie.
Dit is sinds twee weken geen doemscenario meer voor ebooks, maar keiharde realiteit door de Orwelliaanse wisactie van Amazon. Dit is ook wat DRM inhoudt: je bent geen eigenaar van je ebook. Van papieren boeken ben je eigenaar. Er is niemand die jouw huis binnenkomt en zegt: “o, de uitgever had niet het recht om dit boek uit te geven, dus ik kom het terughalen.” Die boeken bezit je dus echt. Bij ebooks koop je een eeuwigdurende licentie om het verhaal te lezen op één apparaat dat daarvoor geschikt is.
Het recht op ebook bezit is niet meer een technisch verhaal, het is een politiek en intellectueel debat geworden. Amazon heeft onbewust en waarschijnlijk onvrijwillig het debat gefocust op de kwestie van ebook eigendom. Door het wissen van Animal Farm en 1984 op afstand is duidelijk geworden dat je, ondanks dat je geld hebt betaald, je geen eigenaar bent van je ebook, omdat het door de verkoper verwijderd kan worden. Daarvoor hoeven ze niet eens je huis in. Maar, wat moet er dan gebruikt worden als alternatief voor DRM?
Idealiter: niets. Maar daar zullen de uitgeverijen niet mee akkoord gaan. David Rothman van Teleread oppert een idee dat al door meerdere mensen is voorgesteld: een watermerk met de naam en contactgegevens van de koper van het ebook, sociale DRM.
Misschien dat Apple’s iTablet nog wat voor elkaar krijgt op het gebied van DRM en Amazon dwingt om ePub te gaan gebruiken en niet meer een propriëtair formaat zoals dat nu voor de Kindle wordt gebruikt. Als Apple inderdaad in ebooks gaat, misschien via eerste voorzichtige stapjes door middel van de inlegboekjes van muziekalbums, dan kan het bedrijf van Steve Jobs een grote speler worden. En als ook Google Books in ebooks gaat, dan zijn er twee grote spelers bij tegenover Amazon. Het wordt dan belangrijk om op ieder apparaat een ebook te kunnen lezen, wat Google voorstaat. Misschien dat DRM dan wordt vervangen door sociale DRM, dat we een standaard bestandsformaat voor ebooks krijgen en dat je dan echt eigenaar wordt van je aangeschafte ebook.
(Via: Teleread.)
