Review: Kobo Forma (2018)

Een scherm van 8 inch, nog groter dan de Aura ONE! Horizontaal en verticaal lezen! Bladerknoppen! De Kobo Forma heeft het allemaal. Rakuten Kobo noemt de Forma zelfs de ‘meest comfortabele e-reader ooit’. Tijd dus om dit apparaat te testen.

Display: 8 inch Carta E Ink HD met Mobius-technologie
Resolutie: 1440×1920 (300 ppi)
Afmetingen: 160×177,7 x 8,5 mm aan de dikste zijde, 4,2 mm op het dunste punt.
Gewicht: 197 gram
Verlichting: ComfortLightPRO met instelbare lichtkleur
Waterproof: Ja (IPX8)
Batterij: 1200 mAh
Audio: Nee
Intern geheugen: 8 GB (32 GB alleen verkrijgbaar in Japan)
Processor: NXP.i.MX6
RAM: 512 MB

Vormgeving
Qua uiterlijk valt meteen op dat Rakuten Kobo met deze e-reader een compleet andere weg inslaat ten opzichte van de andere apparaten in de Kobo-familie. Waar de Aura ONE, de Aura H2O Edition 2 en de Clara HD allemaal een keurig symmetrisch design hebben, heeft de Forma een ergonomische vormgeving. De aan/uitknop en de microUSB-poort bevinden zich aan de onderzijde, het dikste deel van de e-reader.

Aan de zijde waar zich alle hardware bevindt is het apparaat slechts 8,5 mm dik, aan de dunne zijde is dat 4,2 mm. Ter vergelijking, de Aura ONE heeft een dikte van 7 mm. Hoewel het scherm van de Forma net iets groter is dan dat van de Aura ONE, is het gewichtsverschil (197 vs. 230 gram) heel goed merkbaar.

Voor wie had verwacht dat Kobo zich meer zou gaan richten op audioboeken en daarom de nieuwe e-reader zou voorzien van een audio-aansluiting, speakers of bluetooth, dat is dus niet het geval. De Forma biedt, net als de andere Kobo’s, geen mogelijkheden om audioboeken te luisteren. (Michael Tamblyn, CEO van Kobo legt in dit exclusieve interview met eReaders.nl uit waarom daarvoor is gekozen.)

Aan de achterzijde heeft de Forma een geribbeld oppervlak voor betere grip. Het gedeelte waar de bladerknoppen zich bevinden is gemaakt van een prettig aanvoelend materiaal. Naast de aan/uitknop vinden we alleen nog de opening voor de micro-USB-kabel, net als bij de Aura ONE en de H2O Edition 2 is er geen ingang voor een SD-kaartje zodat het intern geheugen van 8 GB niet uitbreidbaar is. 8 GB biedt overigens plaats aan duizenden e-books. In Japan, waar veel strips worden gelezen, zal ook een versie met 32 Gb intern geheugen op de markt komen.

De Kobo Forma heeft dezelfde processor als de Aura ONE, de IMX6. Ik had een klein beetje verwacht dat de Forma de eerste Kobo met IMX7 dual-core processor zou worden, maar dat is niet het geval. (Op dit moment is de Kindle Oasis 2 de enige e-reader met deze processor, waarvan het grootste voordeel de verbeterde stroomzuinigheid is). Het omslaan van de bladzijden verloopt overigens vloeiend en de reactiesnelheid van het scherm lijkt net iets hoger dan op de Aura One.

Leescomfort
Waar sommige andere e-readerfabrikanten hun apparaten wél voorzagen van bladerknoppen, hield Kobo lang de boot af. Na het uitkomen van de eerste Kobo Touch in 2011, met touchscreen, was het gedaan met de fysieke bladerknoppen. Om de bladzijde om te slaan was swipen of tikken de enige optie. Zelf heb ik dat altijd jammer gevonden, dus ik was blij om de bladerknoppen terug te zien op dit nieuwe model.

In combinatie met het extra grote scherm en de mogelijkheid ook horizontaal te lezen zijn de bladerknoppen een heel prettige toevoeging. Het biedt extra vrijheid om het apparaat vast te houden zoals je wilt, en je kunt met één hand lezen, wat ik zelf heel handig vind. Als je wilt wisselen van leeshand (of linkshandig bent) draai je het apparaat gewoon om. Dankzij een ingebouwde versnellingsmeter roteert het scherm automatisch mee zodat de bladerknoppen nu aan de linker- of onderkant zitten. De e-reader zorgt er automatisch voor dat de bovenste knop terug bladert en de onderste knop vooruit, hoe je ‘m ook vasthoudt.

Via Instellingen>Leesinstellingen kun je deze standaardinstelling overigens ook omkeren, mocht je dat willen. Het is ook mogelijk om het automatisch roteren uit te schakelen en ofwel voor ‘portret’ ofwel voor ‘landschap’ te kiezen. Uiteraard heeft de Forma ook een eigen sleepcover. (Niet inbegrepen bij de e-reader). De cover is geïnspireerd op origami en kan zowel staand als liggend gebruikt worden zodat je ook hands-free kunt lezen. De review van de cover lees je hier.

Net als op de ander Kobo’s kun je de lettergrootte, de regelafstand en de marges helemaal naar eigen voorkeur instellen met een schuifbalk en je hebt de keuze uit 12 lettertypen. Je kunt ook tekstfragmenten markeren, woorden opzoeken in het woordenboek, op Google of Wikipedia en fragmenten delen via Facebook.

Verlichting
De Forma heeft ComfortLightPro-verlichting. Zowel de helderheid van het scherm (de lichtsterkte) als de lichtkleur kunnen naar eigen voorkeur worden ingesteld. Tik daarvoor in de bovenbalk op het zon-icoontje en open het menu. Om de helderheid te verhogen gebruik je het schuifbalkje, of tik je op het zonnetje aan de linker- of rechterzijde. Onder ‘Natuurlijk licht’ kan de lichtkleur worden aangepast. Een warme lichtkleur bevat minder blauw licht en is daarmee beter geschikt voor ’s avonds. Tik op het zonnetje voor koeler licht, en op het maantje voor warmer licht, of gebruik de schuifbalk. Je kunt ook de Auto-instelling gebruiken zodat de lichtkleur automatisch wordt aangepast aan het tijdstip. Om dit nog beter in te richten kun je het tijdstip ingeven waarop je normaal gesproken gaat slapen, zodat de lichtkleur daar geleidelijk aan op wordt ingesteld.

Opvallend is dat alleen de lichtkleur automatisch is in te stellen, de helderheid niet. De helderheid is alleen handmatig aan te passen en heeft niet de optie ‘Automatische helderheid’, die op de Aura ONE wel te vinden is. Het scherm is met 300 ppi kraakhelder. Klein verbeterpunt: aan de onderzijde van het scherm is een rand te zien waar de verlichting niet helemaal egaal is.

Gebruiksvriendelijkheid
Ook als je niet eerder digitaal las of nooit eerder een Kobo gebruikte spreekt het allemaal wel voor zich. Op het startscherm bevinden zich de recent geopende boeken zodat je deze direct kunt terugvinden. Via het blokje Mijn boeken ga je naar je volledige boekenlijst. Gaat de e-reader in de slaapstand of schakel je hem uit, dan wordt de cover van het laatst gelezen boek getoond.

Via het hoofdmenu, het hamburgermenu bovenin, vind je op elk moment de belangrijkste menu’s terug, waaronder je verzamelingen, boekenlijst, leesstatistieken, je verlanglijst, de instellingen en de Kobo Shop. Ook is er een apart menu voor Kobo Plus.

Koop je je e-books meestal bij Kobo of bij partner bol.com, dan worden ze via de wi-fiverbinding automatisch op het apparaat ingeladen. Je hoeft dan de e-reader dus niet aan een pc te koppelen. Ditzelfde geldt voor e-books die je leest via de abonnementsdienst Kobo Plus. Heb je e-books gekocht bij een andere aanbieder, dan kun je ze via de pc direct in de hoofdmap van de e-reader plaatsen.

Batterij
De Kobo Forma heeft een 1200 mAh-batterij, net als de Aura ONE. Hoe lang je daarmee vooruit kunt hangt af van allerlei zaken, zoals de lichtinstellingen en gebruik van wi-fi. Het ligt er ook maar aan of je 30 minuten of 3 uur per dag leest, en hoe vaak je daarbij bladzijden omslaat, woorden opzoekt, heen- en weer bladert, synchroniseert, in de shop naar nieuwe boeken speurt enzovoort enzovoort. Al met al moet je hem waarschijnlijk na 1-2 weken echt wel opladen.

Conclusie
De Kobo Forma is bij mijn weten de duurste Kobo die ooit is uitgebracht. 280 Euro is veel geld voor een e-reader, maar je hebt daarvoor wel een extra groot premium model dat fijn in de hand ligt, prettige verlichting heeft en waterproof is. Koop je je e-books vooral bij Kobo of bij bol.com of ben je lid van abonnementsdienst Kobo Plus, dan is het handig dat je boeken via de wi-fiverbinding automatisch op je e-reader worden geladen. Ben je ook nog eens fan van fysieke bladerknoppen dan heb je hier een fijne e-reader aan.

De Kobo Forma is vanaf 23 oktober te koop bij o.a. bol.com en kost €279,99.